ျမ၀တီ ေဒါသကုိ ဘယ္လုိ ထိန္းခ်ဳပ္မလဲ ? ေဒါသကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ မလြယ္ကူပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဒါသ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အက်ိဳးရွိမဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ တစ္ေယာက္ ေယာက္က သင့္ကို ကားလမ္းေၾကာင္း ပိတ္လိုက္တဲ့အခါ သင့္ကိုယ္သင္ ေဒါသထြက္တာ ခံစားဖူး ပါသလား။ သင့္သားသမီးက သင္ခိုင္းတဲ့ အတိုင္း လုပ္မေပးခဲ့ရင္ ေတြးေတြးၿပီး ေဒါသ ေပါက္ကြဲ ဖူးပါသလား။ ေဒါသဆိုတာ ပံုမွန္ ျဖစ္တတ္တဲ့ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္းျမင္ၿပီး တိုးတက္မႈ ျဖစ္ေစတဲ့ နည္းလမ္းကို ဘယ္လို သိႏိုင္ပါ့မလဲ။ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ မရွိတဲ့ ေဒါသဟာ ဆိုးရြားတဲ့ စိတ္ခံစားမႈကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ရဲ႕ မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား သူစိမ္းေတြနဲ႔ ေဒါသ ျဖစ္စရာ တစ္ခုခု ျဖစ္လာရင္ ေဒါသ ကင္းေဝးေရး အတြက္ လုပ္ရမယ့္ ပင္ကိုယ္ စြမ္းရည္ကို အသံုးခ်ဖို႔ အခ်ိန္ ေရာက္ၿပီဆိုတာ သိဖို႔ လိုပါတယ္။ ေဒါသ ကင္းေရး ၁၀ ခ်က္ေဆးဟာ သင့္ရဲ႕ ေဒါသေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ကူညီႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္း အျဖစ္ အသံုးျပဳဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ (၁) ခတၱခဏ အခ်ိန္ယူ တတ္ေအာင္ လုပ္ပါ။ သင့္ရဲ႕ ေဒါသကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ တစ္ဖက္သားကို ခြန္းတံု႔ မျပန္ခင္ ၁ ကေန ၁၀ အထိ လက္ခ်ိဳးေရ တြက္လိုက္ပါ။ (၂) ကာလေလး တစ္ခု လုပ္တတ္ ေအာင္လုပ္ပါ။ ခံျပင္းစရာေတြကို သက္သာခြင့္ ရတဲ့အထိ ေဒါသကို တေအာင့္ေလာက္ ထိန္းလိုက္ပါ။ (၃) စိတ္တည္ၿငိမ္ေအာင္ လုပ္ၿပီး သင့္ရဲ႕ ေဒါသကို ရင္ဖြင့္ ေျပာျပတတ္ေအာင္ လုပ္ပါ။ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္တဲ့ နည္းကိုမသံုးဘဲ သင့္ရဲ႕ ခံျပင္းမႈ၊ မခ်င့္မရဲ ျဖစ္မႈကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာျပဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီဆိုတာ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါ။ စိတ္လႈပ္ရွားမႈဟာ အေျခ အေနကို ပိုလို႔ ဆိုးရြား ေစႏိုင္ပါတယ္။ (၄) ေလ့က်င့္ခန္း တစ္ခုခု လုပ္လိုက္ပါ။ ကာလ လႈပ္ရွားမႈ လုပ္တာဟာ သင့္ရဲ႕ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ေတြအတြက္ ထြက္ေပါက္တစ္ခု ျဖစ္လာမွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဒါသ ေပါက္ကြဲလုဆဲဆဲ အခ်ိန္မွာ လုပ္ေပးႏုိင္ရင္ ပို္ေကာင္း ပါတယ္။ အျပင္ထြက္ၿပီး ခပ္သြက္သြက္ လမ္းေလွ်ာက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေျပးလိုက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရကူးလိုက္၊ ဒါမွ မဟုတ္ အေလးမလိုက္ပါ။ (၅) တစ္ခုခုမေျပာခင္ အေသအခ်ာ စဥ္းစားပါ။ မစဥ္းစားမိဘဲ ေျပာမိမယ္ဆိုရင္ ဝမ္းနည္း စိတ္ထိခိုက္လာၿပီး ရန္မ်ားဖို႔ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ သင္ေျပာခ်င္တာကို လက္ေရးနဲ႔ ခ်ေရးလိုက္ပါ။ ဒီလို လုပ္လိုက္တာနဲ႔ ျပႆနာ ေတြကို ၿပီးေအာင္ လုပ္ႏိုင္ၿပီး ေဒါသ ထြက္တဲ့အခါ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းတဲ့ လြယ္ကူတဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္မွာပါ။ (၆) ျပႆနာ ေတြကို ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာလိုက္ပါ။ သင့္စိတ္ကို ကေယာက္ ကယက္ လုပ္တဲ့အေပၚ အာ႐ံုစိုက္မဲ့အစား၊ အဓိက ျပႆနာကို ေျဖရွင္း ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ေဒါသ ထြက္ေအာင္ လုပ္တဲ့သူနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ၾကည့္လိုက္ပါ။ (၇) ျပႆနာကို ထုတ္ေဖာ္တဲ့ အခါမွာ 'ကၽြန္ေတာ္၊ ကၽြန္မ' ဆိုၿပီး သံုးႏႈန္း ေျပာဆိုပါ။ ဒီလို သံုးႏႈန္း ေျပာဆို လိုက္တာနဲ႔ ေဝဖန္တာတို႔၊ အျပစ္တင္တာ တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္မွာပါ။ သူတစ္ပါးကို ေဒါသ ျဖစ္ေအာင္လုပ္တာ၊ ဒါမွ မဟုတ္ မေက်မခ်မ္း ေအာင္ လုပ္တာေတြကို ေရွာင္ရွား ႏိုင္မွာပါ။ စိုးရိမ္ ပူပန္မႈ၊ အားၿပိဳင္မႈေတြ မရွိလာ ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဥပမာ- 'ကၽြန္ေတာ့္ အိမ္ အလုပ္ေတြကို ခင္ဗ်ား တကယ္ ကူညီ သင့္တယ္ဗ်ာ ' လို႔ ေျပာမယ့္အစား 'ကၽြန္ေတာ္ စိတ္မခ်မ္းသာဘူးဗ်ာ .. ဒီညေနက်ေတာ့ အိမ္ အလုပ္ေတြကို ခင္ဗ်ား ကူညီေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး' လို႔ ေျပာလိုက္တာမ်ိဳးေပါ့။ (၈) သဝန္တို၊ မနာလိုတာေတြ မလုပ္ဖို႔ပါ။ တကယ္လို႔ သူတစ္ပါးကို ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ရင္ ႏွစ္ဦးစလံုး အတြက္ အဆင္ေျပမွာပါ။ သင္လိုခ်င္တဲ့ အတိုင္း လူတိုင္းကို အဆင္ေျပေအာင္ ဆက္ဆံဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာ သဘာဝ မက်ပါဘူး။ (၉) စိတ္ဖိစီးမႈကို ရယ္စရာ ဟာသလုပ္ၿပီး ေခ်ဖ်က္ ပစ္လိုက္ပါ။ ရယ္စရာ လုပ္ျပစ္လိုက္ျခင္းဟာ စိတ္ပင္ပန္း ညစ္ႏြမ္းမႈကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္ လုပ္လိုက္သလို ပါပဲ။ ေစာင္းခ်ိတ္တဲ့ စကားေထ့လံုး ေငါ့လံုးေတြ မေျပာမိဖို႔ အေရး ႀကီးပါတယ္။ ဒီလို ေျပာလိုက္မိတဲ့ အတြက္ ခံစားခ်က္ေတြကို နာက်င္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရာ ခပ္သိမ္းကို ပိုဆိုး ရြားေစႏိုင္ပါတယ္။ (၁၀) အပန္းေျဖ အနားယူတဲ့ အလုပ္ကို ေလ့က်င့္ပါ။ အနားယူဖို႔ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းဟာ သင့္ေဒါသကို ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အသက္႐ႈ ေလ့က်င့္ခန္းကို မ်ားမ်ား ေလ့က်င့္ပါ။ အနားယူတဲ့ ျမင္ကြင္းကို ေတြးၾကည့္ၾကည့္ပါ။ ညင္သာတဲ့ စကားလံုးေတြကို ထပ္တလဲလဲ ေတြးၾကည့္ပါ။ ဥပမာ - သက္သက္ သာသာေနပါ။ ေဒါသကို ေလွ်ာ့ဖို႔ တျခားခိုင္မာတဲ့ နည္းလမ္း ေတြကေတာ့ သီခ်င္းနားေထာင္ပါ။ စာမ်ားမ်ားေရးပါ။ ေယာဂ က်င့္ပါ။ လူတိုင္း နီးပါးေတာ့ ေဒါသ ျဖစ္ဖူး ၾကမွာပါ။ ေဒါသ ထြက္လာရင္ ဘာလုပ္ရမလဲေပါ့။ ေဒါသကို ေပါက္ကြဲ ထြက္လိုက္ရင္ပဲ ကၽြန္မလည္း စိတ္ခ်မ္းသာ သလိုလို၊ ေဒါသကို ၿမိဳသိပ္လိုက္တာက ေကာင္းသလိုလို၊ ပင္လယ္ ကမ္းေျခသြားၿပီး ေအာ္ဟစ္ ခိုင္းလိုက္ရင္ပဲ ေဒါသ ေျပသြားသလိုလို၊ ေတာင္ထိပ္ေပၚတက္ၿပီး ေအာ္ရင္ပဲ ရင္ထဲမွာ ေပါ့သြားသလိုလို အဲလို သလိုလိုေတြၾကားထဲမွာ ဒီနည္းလမ္းေလးကို သံုးၾကည့္ရင္ ေကာင္းမယ္ ထင္တာေနာ္။ ဒီစာေလးကို ဖတ္ၿပီး ေဒါသထြက္တဲ့ သူေတြ အနည္းဆံုးေတာ့ ၿပံဳးမိသြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။